چگونه بفهمیم کدام برنامه‌ها و بازی‌ها بیشترین فشار را به CPU وارد می‌کنند و چطور از آن جلوگیری کنیم؟

راه‌های کاهش فشار روی CPU

۱. بستن برنامه‌های پس‌زمینه غیرضروری

بسیاری از برنامه‌ها در پس‌زمینه سیستم اجرا می‌شوند و بدون اینکه کاربر متوجه باشد از CPU استفاده می‌کنند. بستن این برنامه‌ها می‌تواند تا حد زیادی از فشار بر پردازنده مرکزی بکاهد.

• آموزش:

می‌توانید از Task Manager یا Activity Monitor استفاده کنید تا برنامه‌های غیرضروری را شناسایی کرده و آنها را ببندید. برای این کار، روی برنامه مورد نظر کلیک راست کرده و گزینه "End Task" را انتخاب کنید.

۲. به‌روزرسانی درایورها و سیستم‌عامل

به‌روزرسانی درایورها و سیستم‌عامل تأثیر بسیار زیادی در بهینه‌سازی عملکرد سی پی یو و کاهش مصرف انرژی دارد. درایورها، نرم‌افزارهای کوچکی هستند که قطعات سخت‌افزاری مانند CPU، کارت گرافیک، و دستگاه‌های جانبی را به سیستم‌عامل متصل می‌کنند و به عملکرد صحیح و بهینه آن‌ها کمک می‌کنند. با انتشار نسخه‌های جدید درایورها، اغلب بهبودهایی در کارایی و بهینه‌سازی مصرف منابع صورت می‌گیرد. این به‌روزرسانی‌ها، با کاهش استفاده غیرضروری از منابع ، به کاربران کمک می‌کند تا از پردازنده خود بهتر استفاده کنند.

از طرف دیگر، به‌روزرسانی‌های سیستم‌عامل شامل رفع اشکالات امنیتی، بهبودهای عملکردی و بهینه‌سازی‌های مختلف است که می‌تواند از مصرف بیش از حد منابع توسط سیستم جلوگیری کند. به طور مثال، سیستم‌عامل‌ها در هر نسخه جدید، قابلیت‌های جدیدی برای مدیریت بهتر منابع و مصرف انرژی ارائه می‌دهند که موجب کاهش فشار بر CPU و افزایش طول عمر دستگاه می‌شود.

• نکات کاربردی:
  • همواره از وب‌سایت‌های رسمی تولیدکنندگان درایورها (مانند NVIDIA، Intel و AMD) یا از طریق ابزارهای داخلی ویندوز و مک برای به‌روزرسانی درایورها استفاده کنید.
  • سیستم‌عامل خود را به‌صورت منظم به‌روزرسانی کنید تا از آخرین بهینه‌سازی‌ها و ویژگی‌های امنیتی بهره‌مند شوید.
  • برخی نرم‌افزارهای جانبی، مانند Driver Booster و Snappy Driver، می‌توانند به شما در به‌روزرسانی آسان‌تر و خودکار درایورها کمک کنند. البته قبل از استفاده از این برنامه‌ها، توصیه می‌شود که فقط از منابع معتبر استفاده کنید تا از مشکلات احتمالی جلوگیری شود.

۳. استفاده از تنظیمات کاهش‌دهنده‌ی مصرف CPU

در تنظیمات سیستم‌عامل، گزینه‌هایی وجود دارند که می‌توانند به کاهش مصرف CPU کمک کنند.

• در تنظیمات ویندوز:
  1. وارد Settings شوید و به مسیر System > Power & Sleep بروید.
  2. روی Additional Power Settings کلیک کنید و سپس Power Plan مورد نظر خود را انتخاب کنید.
  3. گزینه "Balanced" یا "Power Saver" را انتخاب کنید تا مصرف CPU در شرایط عادی کاهش یابد.
• در تنظیمات مک:

• از بخش System Preferences > Energy Saver می‌توانید تنظیمات مرتبط با کاهش مصرف انرژی را تغییر دهید.

۴. بدافزارها و ویروس‌ها را از کامپیوتر خود حذف کنید

بدافزارها و ویروس‌ها یکی از اصلی‌ترین عواملی هستند که می‌توانند فشار زیادی بر روی پردازنده مرکزی وارد کنند. بسیاری از بدافزارها، به‌ویژه ماینرهای رمز ارز، به صورت مخفیانه از منابع سیستم شما استفاده می‌کنند. این برنامه‌ها از توان پردازشی سی پی یو  برای انجام کارهای خود بهره می‌برند و معمولاً در پس‌زمینه سیستم به‌طور غیرقانونی فعال هستند.

برخی ویروس‌ها و بدافزارها ممکن است هیچ نشانه‌ای از خود باقی نگذارند، اما مصرف را به شدت افزایش دهند. در نتیجه، سیستم شما کند شده و ممکن است دمای CPU به حد خطرناکی برسد. برای جلوگیری از این مشکل، باید سیستم خود را به‌طور منظم اسکن کرده و از بدافزارها و ویروس‌ها پاک کنید.

• نکات کاربردی:
  • از نرم‌افزارهای آنتی‌ویروس معتبر و به‌روزرسانی‌شده برای اسکن سیستم خود استفاده کنید. برنامه‌هایی مانند Norton، Bitdefender، و Kaspersky می‌توانند به‌طور مؤثری از ورود بدافزارها به سیستم جلوگیری کنند.
  • به‌روزرسانی‌های امنیتی سیستم‌عامل را به موقع نصب کنید، زیرا بسیاری از این به‌روزرسانی‌ها برای جلوگیری از حملات بدافزارها طراحی شده‌اند.
  • از نصب نرم‌افزارهای مشکوک و باز کردن پیوست‌های ایمیلی از منابع ناشناخته خودداری کنید.
  • ابزارهای آنلاین مانند Malwarebytes را برای اسکن سیستم و حذف بدافزارها به صورت دستی امتحان کنید.

با حذف بدافزارها و ویروس‌ها، نه تنها فشار روی پردازشگر کاهش می‌یابد، بلکه امنیت سیستم شما نیز افزایش پیدا می‌کند و عملکرد بهینه‌تر می‌شود.

۵. غیرفعال کردن انیمیشن‌ها و افکت‌های غیرضروری سیستم

انیمیشن‌ها و افکت‌های بصری در سیستم‌عامل‌ها، اگرچه تجربه کاربری را بهبود می‌بخشند، اما می‌توانند باعث مصرف منابع زیادی از جمله CPU شوند. بسیاری از سیستم‌عامل‌ها به‌طور پیش‌فرض افکت‌های بصری را فعال می‌کنند، مانند انیمیشن‌های باز شدن و بستن پنجره‌ها، تغییر اندازه پنجره‌ها، و افکت‌های دیگر که همزمان با انجام کارهای روزمره از پردازنده استفاده می‌کنند.

اگر سیستم شما به طور مداوم تحت فشار قرار دارد، غیرفعال کردن این انیمیشن‌ها می‌تواند به کاهش مصرف و بهبود عملکرد کلی سیستم کمک کند.

• نکات کاربردی:
  • در ویندوز: برای غیرفعال کردن انیمیشن‌ها، وارد تنظیمات "Performance Options" شوید. این کار را می‌توانید از طریق جستجو در منوی Start انجام دهید. سپس به قسمت "Adjust the appearance and performance of Windows" بروید و در تب "Visual Effects" گزینه "Adjust for best performance" را انتخاب کنید. این گزینه تمام افکت‌های بصری را غیرفعال می‌کند.
  • در مک: برای غیرفعال کردن انیمیشن‌ها، وارد تنظیمات "System Preferences" شده و در بخش "Accessibility" گزینه "Reduce motion" را فعال کنید. این گزینه انیمیشن‌های مختلف سیستم را کاهش می‌دهد.
  • در لینوکس: بسیاری از توزیع‌ها امکان غیرفعال کردن انیمیشن‌ها را از طریق تنظیمات گرافیکی دارند که به شما این امکان را می‌دهد تا تجربه‌ای سریع‌تر و سبک‌تر داشته باشید.

غیرفعال کردن این افکت‌ها می‌تواند به طور قابل‌توجهی مصرف منابع سیستم را کاهش داده و عملکرد پردازنده را بهینه‌تر کند، به‌ویژه در سیستم‌های قدیمی‌تر یا دستگاه‌هایی که از منابع محدودی برخوردار هستند.

۶. آپدیت کردن بایوس

آپدیت بایوس (BIOS) یکی دیگر از اقداماتی است که می‌تواند به بهینه‌سازی عملکرد سیستم و کاهش فشار بر سی پی یو کمک کند. بایوس نرم‌افزاری است که در مادربرد کامپیوتر برای مدیریت سخت‌افزارها و ارتباطات بین سیستم‌عامل و اجزای مختلف دستگاه قرار دارد. نسخه‌های جدید بایوس ممکن است شامل بهینه‌سازی‌هایی برای مدیریت بهتر مصرف انرژی و بهبود عملکرد پردازنده‌ها باشند.

• نکات کاربردی:
  • بایوس را از وب‌سایت رسمی تولیدکننده مادربرد یا لپ‌تاپ خود آپدیت کنید.
  • قبل از آپدیت بایوس، دستورالعمل‌های دقیق را مطالعه کنید و از داده‌های مهم خود نسخه پشتیبان تهیه کنید، زیرا تغییرات نادرست ممکن است باعث مشکلات سخت‌افزاری شود.

آپدیت بایوس به شما این امکان را می‌دهد که از جدیدترین بهینه‌سازی‌ها و ویژگی‌های سخت‌افزاری بهره‌مند شوید، که می‌تواند به کاهش فشار روی پردازنده و بهبود عملکرد کلی سیستم کمک کند.

۷. چک کردن سیستم خنک‌کننده و فن

سیستم‌های خنک‌کننده و فن‌های پردازنده نقش مهمی در جلوگیری از داغ شدن بیش از حد سی پی یو و کاهش فشار روی آن دارند. زمانی که فن‌ها به درستی کار نکنند یا از گرد و غبار مسدود شده باشند، دمای پردازنده افزایش می‌یابد که می‌تواند باعث افت کارایی سیستم و فشار مضاعف به CPU شود. به همین دلیل، اطمینان از عملکرد صحیح سیستم خنک‌کننده و فن‌ها ضروری است.

• نکات کاربردی:
  • فن‌ها را از گرد و غبار تمیز کنید و در صورت لزوم، آنها را تعویض کنید.
  • دمای CPU را با استفاده از ابزارهای نرم‌افزاری نظارت کنید و در صورتی که دما بیش از حد بالا باشد، اقدامات لازم برای بهبود جریان هوا و خنک‌سازی سیستم را انجام دهید.
  • در صورتی که سیستم شما داغ می‌کند، ممکن است نیاز به خرید یک سیستم خنک‌کننده یا کولینگ جدید برای بهبود عملکرد داشته باشید.

چک کردن و نگهداری صحیح سیستم خنک‌کننده نه تنها از آسیب به سخت‌افزار جلوگیری می‌کند، بلکه باعث کاهش فشار بر CPU و افزایش عمر مفید دستگاه می‌شود.